Rispondi

-AERT familienamen (Blanckaert, Haesaert, Standaert, enz.)

Voor een gedetailleerd overzicht, zie : 'Hulpwetenschappen' in het klembord.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Die oeroude, oer Vlaamse familienamen die op -aert eindigen reken ik persoonlijk tot de mooiste;
ze duiden op een karaktertrek (aard) of op een levensopdracht. Een groep familienamen die vrij verspreid is in onze contreien.

Sommige van die -aert benamingen komen vooral nog voor in dialecten (die veel dichter bij de oudere taalvormen aanleunen);
enkele voorbeelden uit het West-Vlaams :
droevaard (= deugniet), leutigaard, kluchtigaard en geestigaard (grappig persoon), frankaard (brutale vlegel);
Maar ook in het 'algemener' Nederlands komen ze voor : gulzigaard, luiaard, wreedaard, snoodaard.

Hier een greep uit 'mijn eigen familienamen' (zonder varianten) :
Blanckaert, Bossaert, Clauwaert (ook Leliaert bestaat), Eeckaert, Haesaert (van hazelaar of van dobbelspelers),
Minnaert (de liefdevolle), Quataert (niet het omgekeerde van Bleijaert, maar zwoegers op de vruchtbare maar zware Poldergronden),
Rotsaert (van Rothaert, roodharige?), Standaert, Steyaert, Zoetaert (of Soetaert).

>>> Toch niet zo rechtlijnig, aldus SDR, met roots in het zuiden van West-Vlaanderen (= dichter bij Frankrijk dan mijn roots) :
        Oervlaams? Sommige van die namen komen ook in het Frans voor : Blanckaerd = Blanchard; Minaert = Minard; Haesaert = Hazard;
        Pillaert = Pillard; Beekaert = Bequard; Lampaert = Lampard; Moenaert = Monard enz.
>>> Vraag is dan : waren (sommige van) die namen oorspronkelijk Vlaams, of komen ze van Frankrijk?!?
        Vast staat dat indertijd heel wat Fransen naar onze contreien migreerden en dat hun Franse naam gaandeweg vervlaamst werd,
        denk maar bv aan: Benoit wordt Benoot; Lenoir wordt Lenoor; Lesaffre wordt Desaever; Delesalle wordt Delsael; Legrand wordt Degrande enz.
        En dan nog de namen die hier vanzelfsprekend zijn maar toch duidelijk van Franse komaf zijn bv Dubois; Dupon; Mortier; Parmentier; enz.
>>> Ook zijn sommige van die 'aert'-namen gewoon patroniemen zoals: Bossaert (Bossard); Colaert (Colard); Allaert (Allard); Reynaert (Renard);
        Gheeraert (Gerard); Wulfaert; Everaert (Everard); Ryckewaert (Richard); Moenaert? (Monard)? enz.
        In het geval van de patroniemen kunnen ze dan zowel van Franse als van Vlaamse afkomst zijn, en dus losse takken van elkaar!

Mijn reactie op deze waardevolle aanvulling en correctie van SDR
Het is inderdaad zo dat er een grote migratie vanuit Frankrijk naar het toenmalige 'lege' of toch gedecimeerde Vlaanderen plaatsvond. 
Welke van deze -AERT familienamen nu al dan niet Vlaams waren is niet altijd duidelijk; sommige wijzen alvast op Franse oorsprong. 
Maar, ook hier weer kan het om naast elkaar staande familiegroepen gaan,  zo Blanckaert en Blancquaert naast Blanchard.
 
Een casestudy n.a.v. mijn opzoekingen naar 'mijn' familienaam MINNAERT.     
Het kan voor sommige namen inderdaad alle kanten uit, maar blijkt nu dat de oudst opgespoorde Minnaert ene Franciscus Minnaert is,
wethouder (= schepen) te Hulst (Zeeuws Vlaanderen, NL) rond 1473 én met een zegelring waarop een HART staat;  in dit geval verwijst
de naam wellicht op NL-landstalige roots. Maar... kan evengoed op nog vroegere Duitse roots wijzen, van over de Moezel...
Maar, wie achterhaalt dit nog, tenzij globaal, door de grote Europese migratiestromen te bestuderen?...  Het blijft in ieder geval boeiend!   
deebouckaert
female
Messaggi: 6
Ik zou heel graag weten wat de oorspronkelijk naam BOUCKAERT was als de ‘aert' bijgevoegd is….
De naam gaat in ieder geval terug tot 1330.
Mijn vriendelijk dank.
D.Fallows-Bouckaert
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
De familienaam BOUCKAERT met de varianten Boe(c)kaert, Boecquaert e.a.
zou volgens familienaamdeskundige en filoloog dr. F. De Brabandere afgeleid kunnen zijn van :
(1) Van den Boeke (var. met ou) > beuk(enboom) maar mogelijks ook van
(2) Bochard (var. met t), B(o)uchard e.a. var > Germaans
en later vrij veel voorkomende mansnaam Burghard, lett. sterk als een burcht,
met nog een linkje naar het gezaghebbende Meertensinstituut (NL) :
https://www.meertens.knaw.nl/nvb/verklaring/naam/Burghard
Je kan dus nog 2 kanten uit, maar mogelijks (?) eerder de eerste optie aangezien
je familienaam als dusdanig al sedert de (bijna) late Middeleeuwen hier te lande voorkwam.
mvg, Greta
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Zoals meestal, moeilijk volledig te achterhalen, maar dacht achteraf nog dat...
die allereerste Bouckaert patriarchen mogelijks 'van aard' (< aert) een sterke familie(clan) waren...
Zo staat de eik - maar ook de burcht - voor kracht, roem en overwinning.
Eikenhout werd als onverwoestbaar beschouwd en was mede hierdoor
een symbool van kracht, onvergankelijkheid en onsterfelijkheid. mvg, Greta
deebouckaert
female
Messaggi: 6
Heel interessant …dank …mijn voorvader is in België geboren 1330 en wij komen niet verder als dat ….dus onderzoek ik de mogelijkheid of ze een andere naam droegen. Nogmaals veel dank,
wdemaesschalck
male
Messaggi: 3617
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Goede middag,

Adellijke familie! Kijk ook eens in het forum Paleografie dd. 14 april en 8 mei 2021, Wammes18.

Mvg

William
deebouckaert
female
Messaggi: 6
Dank Willem …ja dat is bekend …zoon van de stamvader (Pierre tot nu nu toe )…
Wil nu verder en denk misschien dat ene Egidius (Gilles) de /te/den, dele BOUCK zijn grootvader was…vandaar de naam BOUCKAERT ? Ik heb een kopie van de overdracht van land in Rolleghem tussen Egidius en Daniël Bellegem voor mij niet lezen maar gelukkig het is vertaald …ik weet dat het nu enorm moeilijk ..
wordt.
Mvg
wdemaesschalck
male
Messaggi: 3617
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Goede morgen,

Geneanet: bovenaan de groene balk.
Eronder de balk met Stamboom, Zoek, Projecten, Infobronnen, Gemeenschap, DNA. Hier klikken op Gemeenschap en daarna op Forums.
Daarna Paleografie, transcriptie en oude talen.
In dit forum ga ja in de linker kolom naar de opgegeven datum: 14 april. Wammes 18.

Mvg

William
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Voor zover je 't nog niet wist William, er is een snellere manier om door te verwijzen
naar een ander forumtopic, zelfs als dat op een ander Geneanetforum staat, zo voor dat
openbarende Bouckaert-forumtopic (want de Bouckaerts 'zitten ook in mijn boom') :
https://gw.geneanet.org/greetjepittery_w?lang=nl&m=S&n=BOUCKAERT&p=

>>> Je gaat naar eender welk GNN-forum, opent daar het bewuste topic
en in bovenbalk kopieer je dan de URL (https:// enzovoort) en dan 'plakken' :
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic.php?f=55260&t=721525

En, mevr. Bouckaert, ken je de Tablettes de Flandres,
overzichtelijk aangeboden door het Rijksarchief Brugge en Kortrijk?
Zo nee, zeker eens op verkenning gaan als u ook jongere generaties in kaart wil brengen.
Via : https://www.vrijwilligersrab.be/nl/tablettes_des_Flandres_index
Daar Bouckaert intikken, maar ook de familienamen met beginletter B opvragen; zo ontdek je meteen de varianten.

mvg, Greta
deebouckaert
female
Messaggi: 6
Ga er gelijk naar kijken …vriendelijk dank 🙏
wdemaesschalck
male
Messaggi: 3617
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Neen Greetje, dat wist ik nog niet. We geneanetten om te leren ;) Bedankt
Mvg
William
tcapandelaere
male
Messaggi: 29
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Nog even omtrent de etymologie van woorden die op -aert eindigen, zie tevens dit WNT-lemma uit 1866:

https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001117&lemmodern=-aard&domein=0&conc=true

...maar let op het supplement onderaan: de 19de-eeuwse opvatting dat het moderne -aard van ‘hard’ was afgeleid, is niet juist; het was namelijk een vernederlandsing van het Franse suffix -ard, dat op zijn beurt weliswaar een romanisering van de germaanse uitgang -aar kán zijn geweest; de waarschijnlijkste uiteindelijke herkomst is evenwel Latijn -arius, het suffix voor een nomen agentis:

https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M001111&lemmodern=-aar&domein=0&conc=true

Het algemeen germaanse achtervoegsel -er voor nomina agentis is mettertijd in het Nederlands met -aar en -aard vemengd geweest, en wel met een betekenisdifferentiatie waarbij de varianten op -aard hoofdzakelijk de negatieve connotatie hebben verkregen. Dat iemand uit Spanje in het Nederlands nog steeds een ‘Spanjaard’ wordt genoemd, is dan ook wellicht daaraan te wijten dat Spanjaarden in de 16de en 17de eeuw in de Lage Landen niet bepaald populair waren. (Ook in het Frans bestond dat woord trouwens: Dessus le marché d’Arras, j’ai trouvé un espagnard..., dixit Orlandus Lassus).

Ik merk tevens dat mijn naamdragers in de 17de eeuw zonder uitzondering ‘Pandelaert’ heetten; de -t is in de loop van de 18de eeuw komen te vervallen en men schreef voortaan afwisselend ‘Pandelaer’ of ‘Pandelaere’ (de variant ‘De Pandelaere’ dateert pas uit de 19de eeuw). Zo ook de familie Pandelaert van Oud-Beijerland omstreeks 1600: https://www.hvobl.nl/wp-content/uploads/2013/05/BB-Juli-2011.pdf (vanaf bladzijde 6). Ik denk dat die verwanten van mij waren, gezien de link met Zottegem.

De taalkundige term voor invoeging van een medeklinker (in dit geval ‘d’) om fonologische redenen is epenthese. Men vergelijke:

Engels: dear - dearer
Duits: teuer - teurer
Nederlands: duur - duurder

Deze ‘d’ heeft geen grammaticale functie, want men zou evengoed durer kunnen zeggen; ze is met andere woorden epenthetisch. Iets vergelijkbaars moet mijns inziens met -aar versus -aard zijn gebeurd.
Rispondi

Torna a “Hulpwetenschappen, o.a. naam- en plaatskunde, dialecten, heraldiek”