Rispondi

Aktes ontcijferen + vertaallijsten

Raadpleeg het klembord van dit forum, alsmede de lijsten.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Voor het ontcijferen van moeilijk leesbare aktes e.a. 'secundaire bronnen' stel je best een vraag op de forumbalk : "PALEOGRAFIE, TRANSCRIPTIE EN OUDE TALEN". 
Zelf volg ik die ontcijferingen van nabij, want telkens leert een mens weer wat bij. 
Toen ik de eerste aktes van mijn voorouders zag, dacht ik  : "Dat lukt me nooit, zal maar opgeven!"  Nog altijd geen crack maar : "Oefening maak de meester" en het lukt me al aardig! 
En dan is het zoals tot op vandaag : je hebt mooie handschriften & lelijke, ordelijke mensen & slodderpoezen (zo kan ik een akte van een voorva niet ontcijferen wegens een grote inktvlek!); ja, je moet ook een portie geluk hebben. 

Aan iedereen die zijn (pastoors-) LATIJN & Oud Nederlands wil opfrissen of verbeteren,
hierbij nog een aantal waardevolle referenties,

- Ook als je geen Kempenaar bent : Burgerlijke Stand van de Antwerpse Kempen
  googelen via Google, maar ook via GNN-blog,meer bepaald : "Latijn in de Parochieregisters"; hierbij ook nog verdere links.
  http://www.geneanet.org/actueel/index.php/post/2014/07/Burgerlijke-Stand-van-de-Antwerpse-Kempen.html

- NIEUWSFLITS, het digitale berichtenblad van de vzw werkgroep Genealogie Melle
  Gratis aan te vragen via : http://www.erfgoedmelle.be/werkgroep_genealogie.html
  Een schitterende publicatie van de bezielde vrijwilligers van het Documentatiecentrum te Melle. 
  Hierbij niet alleen de openingsuren van dit "Heiligen der heiligen"
  (want immense bronverzameling, vooral van Oost-Vlaanderen + degelijke hulp + cursussen!),
  maar ook iedere maand een aantal aktes die ontcijferd & besproken worden in hun blad.

- Tijdschrift 't STAMBOOMPJE Familiekunde Vlaanderen, afdeling Roeselare
  Ook digitaal op te vragen.  Heel verzorgd en ook regelmatig met aktes met hun ontcijfering

-  Eén van de beste handleidingen is van de hand van August De Baets.  Het boek staat in 'Melle en was (is?) er te koop. 
   De auteur plaatst telkens de transcriptie naast de originele tekst en je kan dus oud & nieuw vergelijken.
   En wellicht kan je in gespecialiseerde bibliotheken nog handboeken vinden voor ontcijfering. 

- In vele provinciesteden en -stadjes worden cursussen gegeven.  Je kan natuurlijk veel zelf leren door oefening, maar lessen kunnen o.a. nuttig zijn
  om bekend te geraken met de verschillende soorten akten en de verschillende vormen van afkortingen.

Nog iets over HOOFDLETTERS die voor twijfel kunnen zorgen...
- Familienamen die ik eerst niet kon ontcijferen : †tandaert en †tevens??
  >>> Het langgerekte kruis = ST dus Standaert en Stevens!
- P en T kunnen op elkaar lijken :
  >>> de Amerikaanse Quacker Joshua 'Pittery' bleek een 'Tittery' te zijn...
- Ook F en T kunnen op elkaar lijken :
  >>> Fidelia (en niet Tidelia)

Deze verwarringen en nog zoveel anderen zijn meestal op te lossen door TEKSTVERGELIJKING in het handschrift van dezelfde persoon (pastoor). 
Bij moeilijk leesbare teksten is 'de truck' om een onleesbare letter te vergelijken met een woord (met die moeilijke letter) dat wel leesbaar is.

En... als iemand nog TIPS of REFERENTIES vanuit NL of VL heeft, zou het TOF zijn als je die hier zou vermelden.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
De GENEALOGISCHE TREFWOORDENLIJST van André DUMON is een
"Verzameling van Trefwoorden en Begrippen voorkomend in
Doop-, Trouw- en Begraafboeken e.a. genealogische bronnen"
Een goeie steun in het ontcijferen van aktes & andere oude documenten!
Rechtstreeks allerlei info via :
http://home.planet.nl/~dumon002/index.html
>>> Linksboven : woordenlijst inzien, 5de editie

greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
In 1981-82 verscheen in het vaktijdschrift :"VLAAMSE STAM" van Familiekunde Vlaanderen (voorheen Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, VVF)
een wel heel grondige studie van het OUD SCHRIFT in afleveringen. 
Nu is het zo dat de oudere jaargangen "VLAAMSE STAM" wellicht nog dit jaar volledig digitaal te koop zullen aangeboden worden,
maar genoemde artikels met voorbeelden van oud schrift, kan je ook al bekijken via
http://www.familiekunde-brussel.be/genealogie/paleografie/
De moeite waard! Groetje van Greetje
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Hierbij nog enkele reminders vanuit GNN-blog en GNN-forum

1) Letterlijk overgenomen van GNN-blog, dd.15.06.2015
Als u bekend bent met de cursus paleografie denkt u bij het zien van de titel MIDDELEEUWS LATIJN wellicht aan een nieuwe paleografiecursus. Maar dat is niet het geval. Deze cursus richt zich specifiek op de Latijnse grammatica van circa 1300.  Het Middeleeuwse Latijn, de taal van de oorkonden, wijkt namelijk hier en daar af van het klassieke Latijn, dat op school geleerd wordt. De cursus zoals deze hier wordt gepresenteerd is een bewerking van het materiaal zoals dat eerder werd gebruikt door Kees Smit, de maker van deze cursus. Deze cursus verondersteld een behoorlijk kennis van het (klassieke) Latijn. Voor meer informatie - ook de cursus paleografie - en (gratis) download zie web
= http://geneaknowhow.net/genea/lokaal.htm

2) http://www.vrijwilligersrab.be/nl/Vocaluarium
via : Database Akten West-Vlaanderen / info / vocabularum Latijn - Nederlands

3) En, natuurlijk ook nog eens een aanbeveling voor de links in de drie voorgaande tekstjes; best veiligheidshgalve de rechtstreekse links opslaan (niet via GNN-blog), zo :
http://www.bskempen.be/info_files_nl/parochieregisters.htm

PS-09.11.2015
4) Op onderstaand forumplaatsje, bij antwoord #9
http://nl.geneanet.org/forum/?topic=526181.0
nog enkele schitterende raadgevingen & links van BdB!

greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
AKTES ONTCIJFEREN... een topic dat alle aandacht verdient van ons,
beginnende en al wat meer gevorderde genealogen.
Overloop zeker (nog) eens de linkjes
(de eerste, in openingstekst doet het niet meer; we wachten op hernieuwde site).
Merk op dat het hier niet alleen gaat om allerhande PALEOGRAFISCHE TIPS & LINKS,
maar dat hiertussen ook een aantal LATIJNSE WOORDENLIJSTEN staan.
Hierbij nog een interessante FRANSE WOORDENLIJST met vertalingen van oude beroepen;
vooral handig bij het lezen van Franstalige aktes van de Burgerlijke Stand :
http://www.vieuxmetiers.org/lettre_m.htm
Plezier ermee en dat heb ik er alvast regelmatig mee.  mvg, Greta
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Ook hier een warme aanbeveling om oude handschriften te leren ontcijferen via
de eigentijdse online 'oefenschool' : http://watstaatdaer.nl/   (+ verdere links).
Met heel wat positieve reacties via het Geneanet-blog :
http://nl.geneanet.org/actueel/post/2016/10/wat-staat-daer-online-oefentool-voor-lezen-oude-handschriften
>>> Zelf 'ontcijferen' maakt genealogie zo veel boeiender en je opzoekingen zo veel betrouwbaarder!
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
(1)
Uniek in ons taalgebied : “Kennis maken met oud schrift” een praktisch naslagwerk samengesteld door wijlen August De Baets
waarin de verschillende types alfabet, vanaf de 16de tot de 19de eeuw, onder de loep worden genomen. Dit werk is terug te koop aan 15.00€, bij afhaling in
het Documentatiecentrum te Melle, en bij de Heemkundige Vereniging “De Gonde”. Je kan dit boek bekomen door storting van 24.00€ (incl. verzendingskosten)
op rek. nr. op bankrekeningnummer: IBAN: BE24  4483 5863 2138  BIC: KREDBEBB van de Heemkundige Vereniging De Gonde / Melle
(2)
En voor wie er nooit genoeg van krijgt + met voldoende kennis van (passief) Frans...
Op het Franse blog, verschijnt vanaf nu maandelijks een grondige inwijding in de paleografie
(3)
Verder kunnen we niet genoeg verwijzen naar ons paleografisch forum (verder bladeren via cijfertjes linksboven of -onder),
waar allerlei aspecten, documenten en 'eigenaardigheden' aan bod komen.
(4)
En, vanaf deze fotocollectie is nog heel wat te ontdekken!  (NB - "linkjes via de linkjes"!)
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
(1)
't Zou jammer zijn als dit paleografisch pareltje van 'leermeester' Bas zou ondersneeuwen :
http://nl.geneanet.org/forum/?topic=582510.0 : 'de wasscheresse' (naar beneden scrollen tot laatste reactie).

(2)
En, in voorgaand tekstje(punt 2) werden de paleografische lessenreeks op het Franse GNN-blog
van Béatrice Beaucourt al voorgesteld. Hier nog 8 van haar paleografische GNN-blogs van het afgelopen jaar :

- Elke schrijver met een eigen, persoonlijke handschrift : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/05/une-ecriture-personnelle
- Over verdwenen lettervormen : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/06/paleographie-lettres-aux-graphies-oubliees
- Over letters met nu ongebruikte uithalen onder de schrijflijn :
https://www.geneanet.org/blog/post/2017/07/paleographie-lettres-presentant-developpement-ligne-decriture-aujourdhui-disparu
- Over gelijkaardig uitziende letters : i en j, g en q, u en v : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/08/paleographie-lettres-aux-graphies-identiques
- Over allerlei afkortingen van weleer : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/09/les-abreviations
- Over afkortingen door samentrekking van letters : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/10/abreviations-contraction-plus-courantes
- Over afkortingen door weglating van eindletters : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/11/les-abreviations-par-suspension
- Over destijds gekende afkortingen aan het einde van een woord : https://www.geneanet.org/blog/post/2017/12/abreviations-suspension-plus-courantes-2

Belangrijk voor allen met Franstalige voorouders, maar al evenzeer verrijkend voor eenieder!
Zelfs wie weinig Frans begrijpt, kan toch wat opsteken aan de hand van de tekstfragmenten.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
(1)
Het nieuwe schooljaar komt eraan en...
ook veel genealogen 'klimmen' na de warme zomer terug in hun stamboom...

Geen waarheidsgetrouwer familiegeschiedenis dan deze die geduldig werd opgebouwd aan de hand van de aktes en
allerlei secundaire bronnen (zoals weesaktes) met nog meer informatie, maar...niet met de gekende standaardformules...

Overloop zo nodig (nog) eens de tips & linkjes in voorgaande tekstjes en...
(bijna) dagelijkse 'cursus volgen' kan ook bij ons, op het paleografische forum

(2)
Hierbij nog een vervolg met linkjes naar de lessenreeks oud schrift (paleografie)
van de afgelopen 8 maanden op het Franstalige GNN-blog : :

https://www.geneanet.org/blog/post/2018/01/signes-abreviateurs-conventionnels-notes-tironiennes 22.01.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/02/signes-abreviateurs-propres-a-lettre-p 25.02.18
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/03/terminer-chapitre-consacre-aux-abreviations 20.03.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/04/lecriture-chiffres-lancien-regime 30.04.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/05/lire-ecrits-modernes 23.05.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/07/lire-ecrits-modernes-suite 20.06.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/07/lire-ecrits-modernes-suite 23.07.2018
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/08/de-lutilite-dune-lecture-rigoureuse 20.08.2018
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Volledigheidshalve nog een vervolg op de Franstalige lessenreeks paleografie :
https://www.geneanet.org/blog/post/2018/12/plusieurs-graphies-meme-lettre-suite-2

En, verder naar boven scrollen voor allerlei 'paleografische' linkjes, lijsten en tips.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Nieuwe tool voor historici : computers die handgeschreven historische papieren omzetten in digitale tekst
https://nl.geneanet.org/actueel/post/2019/04/nieuw-gereedschap-voor-historici-computers-die-handgeschreven-historische-papieren-omzetten-in-digitale-tekst

Een handig hulpmiddel waarmee niet gezegd dat alles nu 'automatisch' kan worden ontcijferd,
alleen al denkend aan al die verschillende handschriften van pastoors en dominees
met elk hun karakter en leeftijd, weerspiegeld in hun handschrift!
Niet enkel kwestie van eeuw of plaats... althans, zo denk ik toch maar (zoals wij)
wellicht door middel van schriftvergelijking van één tekst door één persoon.

Zie verder de openingsbladzijde van het Oostenrijkse 'Transkribus',
https://transkribus.eu/Transkribus/ met mogelijkheden tot mailcontact en downloaden.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
In 2019 de paleografische lessenreeks op het Franstalige forum niet meer verder gesignaleerd - geen nood -
nu werd een link geïnstalleerd naar het volledig overzicht : https://www.geneanet.org/blog/category/paleographie
Zo werden dit jaar o.a. de verschillende schrijfwijzes van alle letters besproken.
Ook voor ons Nederlandstaligen valt nog wat te leren of op te frissen.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Hierbij een verwijzing naar het forumtopic : "Vertaling Duitse extracten" :
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic.php?f=55260&t=646918 (naar beneden scrollen),
met linkje : http://www.suetterlinschrift.de/Lese/Sutterlin0.htm
Hun homepage : http://www.suetterlinschrift.de/Lese/Sutterlin0.htm
+ een Frans,- en Engelstalige versie; rechtsboven aanklikken.

Nu al een gelukkig en voldoening gevend 2020 toegewenst aan 'de lezer dezer', mvg, Greta
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Messaggi: 2598
Introduzione: Grafico
Navigazione: Grafico
Vedere il suo albero genealogico
Hierbij nog eens verwijzen naar de paleografische introductiereeks op het Franstalige forum :
https://www.geneanet.org/blog/category/paleographie (verder naar beneden scrollen),
waarbij systematisch iedere letter van het alfabet onder de loep wordt genomen!
De letters Y en Z komen er nog aan - in de gaten houden dus - er is altijd nog wat bij te leren.

En, naar boven scrollen voor allerlei tips en belangrijke 'ontcijfering' linkjes. mvg, Greta
Rispondi

Torna a “Secundaire bronnen”